საავტომობილო ინდუსტრია არაერთ საინტერესო კომპანიას აერთიანებს, მათ შორის ინოვაციურობითა და სითამამით ერთ-ერთი ყველაზე გამორჩეულია ამერიკული Tesla, რომელმაც მსოფლიოში ელექტრომობილების რევოლუცია დაიწყო.
ამჟამად Tesla-ს საბაზრო შეფასება $565 მილიარდს აღწევს და ამ მაჩვენებლით ის უმსხვილესი ავტომწარმოებელი კომპანიების რეიტინგში პირველ ადგილს იკავებს. შედარებისთვის, მეორე ადგილზე მყოფი Toyota-ს კაპიტალიზაცია $278 მილიარდს შეადგენს, ანუ ამერიკული კომპანია საფონდო ბირჟაზე თითქმის ორჯერ უფრო მეტადაა შეფასებული, ვიდრე იაპონური გიგანტი.
Tesla-ს ისტორია 2003 წელს დაიწყო, როცა მარტინ ებერჰარდმა და მარკ ტარპენინგმა სან ფრანცისკოში ელექტრომობილების მწარმოებელი სტარტაპი დააფუძნეს. კომპანიის სახელი გამოჩენილ მეცნიერს, ნიკოლა ტესლას უკავშირდება, რომელმაც ელექტროინჟინერიის ინდუსტრიაში ნამდვილი გადატრიალება მოახდინა.
2004 წელს Tesla-ს ინვესტორთა საბჭოს კომპანიის ამჟამინდელი გენერალური დირექტორი ილონ მასკი შეუერთდა, რომელმაც სტარტაპის მაჟორიტარული წილი შეისყიდა.
Tesla-ს პირველი სერიული ელექტრომობილი 2008 წელს გამოშვებული სპორტული კაბრიოლეტი – Tesla Roadster-ი იყო, რომელმაც ინვესტორების და ავტომოყვარულების ყურადღება მარტივად მიიქცია, რადგან ის იყო მსოფლიოში ერთ-ერთი პირველი ელექტრომობილი, რომელიც სისწრაფით, აჩქარებით, მოქნილობითა და სილამაზით გამოირჩეოდა.
Roadster-ის წყალობით, Tesla-მ საჭირო კაპიტალის მოზიდვა და 2010 წელს $42 მილიონად კალიფორნიის შტატში Toyota-სგან ავტოსაწარმოს გამოსყიდვა შეძლო, რომელიც შემდგომ Tesla-ს ქარხანად გადაკეთდა. ამავე წელს Tesla-ს აქციები Nasdaq-ის საფონდო ბირჟა განთავსდა და კომპანიის IPO-ს მოცულობამ $226 მილიონი შეადგინა. აღსანიშნავია, რომ საფონდო ბირჟაზე დებიუტიდან დღემდე Tesla-ს კაპიტალიზაცია დაახლოებით 250,000%-ით არის გაზრდილი, რაც მსოფლიოში დაფიქსირებული ერთ-ერთი საუკეთესო შედეგია.
Tesla-ს ისტორიაში ყველაზე მნიშვნელოვანი მოვლენა 2012 წელს უკავშირდება, როდესაც ბაზარზე მისი პირველი სერიული ელექტრომობილი Model S გამოჩნდა. Tesla-ს პრემიუმ სედანი გაცილებით უფრო სწრაფი, ეკონომიკური და მაღალტექნოლოგიური იყო, ვიდრე ბაზარზე არსებული ნებისმიერი სხვა ავტომობილი. შედარებისთვის, Tesla-ს ელექტრომობილი ეკონომიურობით Toyota Prius-ს სჯობდა, აჩქარებით – Ferrari-ს, ხოლო კომფორტითა და ტექნოლოგიურობით ის არაფრით ჩამოუვარდებოდა BMW-სა თუ Mercedes-ს, რაც გასაოცარი შედეგი იყო.
2014 წელს Tesla-მ ავტოპილოტის ფუნქციონალი წარმოადგინა, რომელმაც ელექტრომობილს კიდევ ერთი უპირატესობა მისცა – მძღოლის ჩართულობის გარეშე გადაადგილების უნარი.
დროსთან ერთად, Tesla-ს სამოდელო რიგი გაფართოვდა და მას დაემატა: პრემიუმ სეგმენტზე გათვლილი SUV-ის ტიპის Model X; ბიუჯეტური Model 3; საშუალო ზომის Model Y და ფუტურისტული ელექტროპიკაპი Cybertruck-ი, რომელიც Tesla-ს ერთ-ერთი ყველაზე განსხვავებული მოდელია.
როგორც ცნობილია, Tesla კიდევ რამდენიმე ახალ მოდელის გამოშვებას გეგმავს, მათ შორის იქნება: 25,000-დოლარიანი ელექტრომობილი და სპორტული Roadster-ი, რომელმაც კონკურენცია Ferrari-სა და Lamborghini-ს უნდა გაუწიოს.
მრავალფეროვანი სამოდელო რიგის წყალობით, ელექტრომობილების გლობალურ ბაზარზე Tesla დომინანტ მოთამაშედ რჩება, რომელიც ამჟამად აშშ-ის ბაზრის 55%-ს აკონტროლებს. კომპანიის წარმატებაში ლომის წვლილი მიუძღვის მის დამტენ ინფრასტრუქტურას, რომელიც 50,000-მდე Supercharger-სა და 100,000-ზე მეტ ჩვეულებრივ ელექტროდამტენს აერთიანებს.
მიუხედავად იმისა, რომ Tesla ავტომწარმოებელი კომპანიაა, ის ასევე დაკავებულია მზის პანელების, ბატარეების, დამტენების და ისეთი უცნაური პროდუქტების წარმოებით, როგორიც ჰუმანოიდი რობოტია. ილონ მასკის თქმით, Tesla არა ტრადიციული ავტომწარმოებელი, არამედ მრავალპროფილური ტექნოლოგიური კომპანიაა, რომლის მთავარ პროდუქტს არა ელექტრომობილი, არამედ ხელოვნური ინტელექტი წარმოადგენს, რომელსაც ამ ეტაპზე ავტოპილოტში ვხვდებით, თუმცა მომავალში მას რობოტებშიც დავინახავთ.
უნდა აღინიშნოს, რომ Tesla-ს მიმართ ინვესტორებს განსაკუთრებით დიდი ინტერესი აქვთ, როგორც მსოფლიოს მასშტაბით, ასევე საქართველოში. ამას ისიც ცხადყოფს, რომ საქართველოს ბანკის მობილბანკში ინვესტორები და ტრეიდერები ყველაზე ხშირად სწორედ Tesla-ს აქციებით ვაჭრობენ.
Tesla-ს კაპიტალიზაციამ რეკორდულ $1.2-ტრილიონიან ნიშნულს 2021 წელს მიაღწია, თუმცა მას შემდეგ მისი აქციების ღირებულება შემცირებულია. მიუხედავად ამისა, ის ისევ მტკიცედ ინარჩუნებს ავტომწარმოებელი კომპანიების რეიტინგში პირველ ადგილს და მის მომავალზე ინვესტორები ისევ დიდ იმედებს ამყარებენ.