ფულბრაიტის სამაგისტრო პროგრამამ, რომელიც 1946 წელს შეიქმნა, ბევრი სტუდენტის ცხოვრება შეცვალა და თავიანთ სფეროში წარმატებულ ადამიანებად აქცია. ეს გასაკვირი სულაც არ არის, რადგან ფულბრაიტი აშშ-ის მთავრობის მიერ მხარდაჭერილი ერთ-ერთ ყველაზე პრესტიჟულ პროგრამაა, რომელიც სტუდენტებს მაგისტრატურის საფეხურზე აშშ-ში სწავლის გაგრძელების საშუალებას აძლევს. გამონაკლისები არც ქართველი სტუდენტები არიან და თუ აშშ-ში სწავლის გაგრძელება შენი ოცნებაა, ფულბრაიტის პროგრამა სტიპენდიის მოპოვების შანსს გაძლევს.
ფულბრაიტის კონკურსში მონაწილეობისთვის პირველ აგვისტომდე ამ ბმულზე უნდა გადახვიდე და აპლიკაცია შეავსო. მანამდე კი სტატიაში ფულბრაიტის ცნობილ სტიპენდიატებზე გიამბობთ, რომელთა რიგებში ერთ დღეს შენც შეიძლება აღმოჩნდე.
1. მუჰამედ იუნუსი
მუჰამედ იუნუსი ბანგლადეშელი ბანკირი და ეკონომისტია, რომელმაც 1965 წელს ფულბრაიტის სტიპენდია მოიპოვა. ფულბრაიტის პროგრამის ფარგლებში, მუჰამედმა აშშ-ის ვანდერბილტის უნივერსიტეტში ეკონომიკის ფაკულტეტზე ისწავლა და დოქტორის ხარისხიც მიიღო. იუნიუსმა ბანგლადეშში გრამინ ბანკი დააფუძნა და უზრუნველყოფის გარეშე იმ ადამიანებზე გასცემდა სესხებს, რომლებიც დიდი ბანკების სესხების მოთხოვნებს ვერ აკმაყოფილებდნენ. ბანგლადეშის ეკონომიკური და სოციალური განვითარების ხელშეწყობისთვის იუნუსი და გრამინ ბანკი 2006 წელს მშვიდობის დარგში ნობელის პრემიით დაჯილდოვდნენ.
2. სილვია პლათი
ცნობილი მწერალი და პოეტი სილვია პლათი ფულბრაიტის პროგრამის გამარჯვებული 1955 წელს გახდა და სწავლა კემბრიჯის უნივერსიტეტში განაგრძო. კემბრიჯში სწავლის პერიოდში სილვია პლათი აგრძელებდა ლექსების წერას, რომლებიც უნივერსიტეტის სტუდენტურ გაზეთში ქვეყნდებოდა. მართალია, სილვია პლათის შემოქმედება პოეზიით გამოირჩევა, თუმცა ის ასევე ნოველების, რომანისა და საბავშვო წიგნების ავტორიცაა. ამასთანავე, სილვია პლათი პირველი პოეტია, რომელმაც პულიცერის პრემია გარდაცვალების შემდეგ, 1982 წელს მიიღო.
3. რიკარდო ჯაკონი
ასტროფიზიკოსი რიკარდო ჯაკონიც ფულბრაიტის სტიპენდიატი იყო, რომელმაც 1956 წელს მილანის უნივერსიტეტის შემდეგ ფიზიკის შესწავლა ინდიანას უნივერსიტეტში გააგრძელა. ჯაკონიმ აშშ-ში გადასვლის შემდეგ ასტროფიზიკაში მანამდე დაწყებული კვლევების გაგრძელებაც შეძლო. რენტგენული ასტრონომიაში შეტანილი წვლილისა და აღმოჩენისთვის ჯაკონიმ ფიზიკის დარგში ნობელის პრემია 2002 წელს მიიღო.
4. ედვარდ ოლბი
ფულბრაიტის ერთ-ერთი ცნობილი სტიპენდიატი დრამატურგი და მწერალი ედვარდ ოლბია. სწორედ ედვარდ ოლბის ეკუთვნის ისეთი ცნობილი პიესები, როგორებიცაა “რა მოხდა სამხეცეში”, “ვის ეშინია ვირჯინია ვულფის?”, “სამი მაღალი ქალი” და სხვა, რომლებიც არაერთ თეატრში დაიდგა. ედვარდ ოლბის, რომელმაც ფულბრაიტის სტიპენდია 1964 წელს მოიპოვა, აბსურდის თეატრის ამერიკული ვარიანტის ფუძემდებლად მიიჩნევენ. რაც შეეხება ჯილდოებს, ოლბიმ დრამის კატეგორიაში პულიცერის პრემია 3-ჯერ მიიღო.
5. ჯოზეფ სტიგლიცი
ცნობილი ეკონომისტი ჯოზეფ სტიგლიციც ფულბრაიტის სტიპენდიატია. სტიგლიცმა ფულბრაიტის სტიპენდია 1965 წელს მოიპოვა და კემბრიჯის უნივერსიტეტში ეკონომიკური თეორიების შესწავლა განაგრძო. სტიგლისი დღეს ერთ-ერთ ავტორიტეტულ ეკონომისტად ითვლება, რომელიც უამრავი ნაშრომისა და წიგნის ავტორია. 2001 წელს კი ეკონომიკის მიმართულებით ჯოზეფ სტიგლიცმა ნობელის პრემიაც მოიპოვა.
6. ამარ ბოსი
Bose Corporation-ის დამფუძნებელი და ინჟინერი ამარ ბოსიც ერთ დროს ფულბრაიტის სტიპენდიატი იყო. მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიის ინსტიტუტის დასრულების შემდეგ ბოსმა ფულბრაიტი სტიპენდია მოიპოვა და ნიუ დელში, ფიზიკის ლაბორატორიაში, ახალი ცოდნისა და გამოცდილების მისაღებად გაემგზავრა. უკან დაბრუნების შემდეგ ბოსმა აუდიო აღჭურვილობის მწარმოებელი კომპანია შექმნა და კომერციულ წარმატებასაც მიაღწია. თუმცა მას აკადემიური კარიერა არ მიუტოვებია და 45 წლის განმავლობაში მასაჩუსეტსის ტექნოლოგიური უნივერსიტეტის პროფესორი იყო.
7. რენე ფლემინგი
ფულბრაიტის კიდევ ერთი სტიპენდიატი რენე ფლემინგი ცნობილი სოპრანოა, რომელმაც მუსიკალურ კარიერა ოპერაში სიმღერით დაიწყო, თუმცა კლასიკური მუსიკის სამყაროს ფარგლებს მალევე გასცდა. რენე ფლემინგმა ფულბრაიტის სტიპენდია თავისი კარიერი დასაწყისში, 1984 წელს, მოიპოვა და კლასიკური მუსიკის მიმართულებით სწავლა გერმანიაში გააგრძელა. დღეს მსოფლიო რენე ფლემინგს ოპერებში, თეატრში, კინოსა თუ საზოგადოებრივ ღონისძიებებში შესრულებული მუსიკალური ნომრებით იცნობს. მრავალი მუსიკალური პრიზიდან აღსანიშნავია, რომ რენე ფლემინგი გრემის ჯილდოზე 18-ჯერ იყო ნომინირებული, 5-ჯერ კი მოიგო.
8. რიტა დოვი
პოეტი და ესეისტი რიტა დოვი ფულბრაიტის კიდევ ერთი სტიპენდიატია, რომელმაც პოეზიის განხრით არაერთი ჯილდო მოიპოვა. 1974 წელს რიტა დოვიმ ფულბრაიტის სტიპენდიის ფარგლებში სწავლა გერმანიის ტიუბინგენის უნივერსიტეტში განაგრძო. 1980 წლიდან კი მისი ლექსები, პოემები და ესეები აქტიურად იბეჭდებოდა, რამაც საზოგადო აღიარებაც მოუტანა. 1987 წელს რიტა დოვი მეორე აფროამერიკელი ქალი გახდა, რომელმაც პოეზიაში პულიცერის პრემია მოიგო.
9. დენიელ ლიბესკინდი
ფულბრაიტის პროგრამას არქიტექტურის მიმართულებითაც ჰყავს გამოჩენილი სტიპენდიატები და მსოფლიო სავაჭრო ცენტრის რეკონსტრუირებული შენობა ერთ-ერთი მათგანის, დენიელ ლიბესკინდის, დაპროექტებულია. დენიელ ლიბესკინდი ერთ-ერთი ცნობილი თანამედროვე არქიტექტორია, რომლის განსხვავებულმა სტილმა მსოფლიოს ყურადღება მალევე მიიპყრო. ლიბესკინდმა ფულბრაიტის სტიპენდია 1985 წელს მოიპოვა და არქიტექტურის სწავლა ჰელსინკის ტექნოლოგიის უნივერსიტეტში განაგრძო. სწავლის დასრულების შემდეგ კი, არქიტექტორმა მსოფლიოს არაერთი ცნობილი შენობა დააპროექტა.
10. კოლინდა გრაბარ-კიტაროვიჩი
ხორვატიის ყოფილი პრეზიდენტი კოლინდა გრაბარ-კიტაროვიჩი ფულბრაიტის კიდევ ერთი სტიპენდიატია. კოლინდამ ფულბრაიტის სტიპენდია 2002 წელს მოიპოვა და საერთაშორისო ურთიერთობების სწავლა ჯორჯ ვაშინგტონის უნივერსიტეტში განაგრძო. კოლინდა გრაბარ-კიტაროვიჩმა 2014 წელს არჩევნები მოიგო და ხორვატიის პირველი ქალი პრეზიდენტი გახდა. 2020 წელს კი კოლინდა საერთაშორისო ოლიმპიურ კომიტეტში ხორვატიის წარმომადგენლად აირჩიეს.
ეს იმ ცნობილ ადამიანთა მცირე ჩამონათვალია, რომლებმაც ფულბრაიტის პროგრამაში გამარჯვების შემდეგ სხვადასხვა სფეროში ცოდნის გაღრმავება შეძლეს. თუ შენც გსურს ფულბრაიტის პროგრამაში მონაწილეობა, უნდა იცოდე, რომ საქართველოს ბანკის მხარდაჭერით სტიპენდიის მოპოვების შანსი გეზრდება. გარდა ფულბრაიტის პროგრამაში მონაწილე იმ სტუდენტებისა, რომლებსაც აშშ-ის საელჩო აირჩევს, გამარჯვებულებს დამატებით საქართველოს ბანკიც დაასახელებს.
საქართველოს ბანკმა ფულბრაიტის სამაგისტრო პროგრამასთან თანამშრომლობა 2014 წელს. დაიწყო, რის შემდეგაც 8 სტუდენტს აშშ-ში სწავლა უკვე დაუფინანსა. ფულბრაიტის კონკურსანტებიდან საქართველოს ბანკი ერთ ან რამდენიმე სტუდენტს ყოველწლიურად 100 000 $-ით აფინანსებს, რაც სწავლის, ცხოვრებისა და ბილეთის ხარჯებსაც მოიცავს. საქართველოს ბანკის მიერ ფულბრაიტის პროგრამაში დაფინანსების პირობებს უფრო ვრცლად ამ ბმულზე ნახავ.