საქართველოში სამშენებლო-სარემონტო მასალების ინდუსტრია 3.4მლრდ აშშ დოლარად არის შეფასებული, 2021 წლის მონაცემებით. გასული წლების განმავლობაში ინდუსტრია საშუალოდ 10-12%-ით იზრდებოდა და მოსალოდნელია, რომ აღნიშნული ტენდენცია მომავალშიც გაგრძელდეს.
Galt & Taggart-ის შეფასებით, სამშენებლო მასალების ადგილობრივი წარმოება დიდწილად აკმაყოფილებს ქვეყანაში არსებულ მოთხოვნას, თუმცა სარემონტო მასალების, ტექნიკისა და ავეჯის მიმართულებით იმპორტზე დამოკიდებულება საკმაოდ მაღალია. მაგალითად, სამშენებლო მასალები (ცემენტი, ბეტონი, ასფალტი, ფოლადი, არმატურა) საქართველოშიც აქტიურად იწარმოება, ამიტომაც იმპორტის წილი მხოლოდ 32%-ია, ხოლო სარემონტო მასალების 82% იმპორტირებულია და მხოლოდ მცირე ნაწილი იწარმოება ადგილობრივ ბაზარზე.,
საქართველოს ბაზრით ინტერესდებიან მსხვილი საერთაშორისო კომპანიებიც, მაგალითად: გერმანულმა Henkel-მა უკვე რამდენიმე წელია საქართველოში თავისი საწარმო გახსნა; ქვეყანაში საკუთარი წარმომადგენლობა და ქარხანა აქვს Betek-საც, რაც სამშენებლო მასალების წარმოების კუთხით საქართველოს პოტენციალზე მიუთითებს.
სარემონტო პროდუქციის უდიდესი ნაწილი საქართველოში თურქეთიდან, ჩინეთიდან, რუსეთიდან და აზერბაიჯანიდან შემოდის. ინტერიერის დიზაინის კუთხით კი ჩამონათვალში გერმანიას, იტალიას და ესპანეთსაც ვხედავთ.
ინდუსტრიის წარმომადგენლების შეფასებით, ინტერიერის ზედაპირის მოპირკეთებისთვის საჭირო პროდუქციის წარმოება შედარებით რთულია და ამ მიმართულებით საქართველოს საერთაშორისო კონკურენციაში შესვლა უწევს. კომპანია „ჯაოკენში“ განმარტავენ რამდენიმე მიზეზს, თუ რა იწვევს ამ მოცემულობას:
საქართველოში წარმოებული პროდუქტი ვერ იქნება მნიშვნელოვნად იაფი ევროპულ პროდუქტთან შედარებით. ხოლო ფასით კონკურენციაში ის ვერ შევა თურქულ, ინდურ და ირანულ პროდუქტთან.
თავად მწარმოებლებისთვის საქართველოს ბაზარი მნიშვნელოვანი უკუგების მისაღებად პატარაა, შესაბამისად, ისინი ვერ ისარგებლებენ მასშტაბის ეკონომიით და ამის ხარჯზე პროდუქციის წარმოების ხარჯების შემცირებას ვერ შეძლებენ.
ადგილობრივი მომხმარებლის ნდობა საქართველოში წარმოებული პროდუქციის მიმართ შედარებით დაბალია, ამიტომაც ისინი არჩევანს უცხოეთიდან იმპორტირებულ საქონელზე აკეთებენ, რაც ბაზარზე თავის დამკვიდრებას ართულებს.
Galt & Taggart-ის მომზადებული ანგარიშიდან ირკვევა, რომ პანდემიამდელი პერიოდი სამშენებლო-სარემონტო სექტორისთვის განსაკუთრებით ხელსაყრელი იყო, რასაც ინფრასტრუქტურულ პროექტებზე სახელმწიფოს მხრიდან გაზრდილი ხარჯები, ტურისტული ბუმი და უძრავი ქონების სექტორის სწრაფი ზრდა განსაზღვრავდა. 2020 წელს სექტორში დაღმასვლა დაფიქსირდა, თუმცა 2021 წლიდან ის საკმაოდ სწრაფად აღდგა. ახლა უკვე ინდუსტრია ზრდის ჩვეულ ტემპს უბრუნდება, რასაც განსაკუთრებით ხელს უწყობს მიგრაციის ტალღა და მაღალი ეკონომიკური ზრდა.
ანალიტიკოსების შეფასებით, მოთხოვნის განმაპირობებელი ფაქტორები ჯანსაღია, რაც განპირობებულია ქვეყანაში უძრავი ქონების სექტორის სწრაფი ზრდით და ინფრასტრუქტურული პროექტებით. შესაბამისად, სამშენებლო-სარემონტო მასალებზე მოთხოვნა ისევ მაღალ ნიშნულზე შენარჩუნდება მომდევნო წლებში. Galt & Taggart-ის პროგნოზით, მომდევნო 5 წლის განმავლობაში სექტორი 5-10%-ით გაიზრდება.
ანალიტიკოსების პროგნოზებს იზიარებენ ინდუსტრიის წარმომადგენლებიც. კომპანია „ციტადელში“ განმარტავენ, რომ მათ საშუალოვადიან პერსპექტივაში ორნიშნა ზრდის მოლოდინი აქვთ.
„სამშენებლო მასალების ინდუსტრია ბოლო წლებში ორნიშნა ზრდას აფიქსირებს. მოლოდინი გვაქვს, რომ ეს ტენდენცია საშუალოვადიან პერიოდში, მომდევნო 5 წლის განმავლობაშიც გაგრძელდება. ამის მთავარ საფუძველს წარმოადგენს ნებართვაგაცემული ფართის მოცულობა, რომელიც, მაგალითად, 2023 წლის პირველი ნახევრის მდგომარეობით 25%-ით არის გაზრდილი წინა წელთან შედარებით. ამასთან, გასულ წლებში გაცემული ნებართვების შესაბამისი მშენებლობა, როგორც წესი, გრძელდება 2-3 წლის განმავლობაში, რაც ნიშნავს, რომ დაგროვილი ნებართვების რეალიზება სწორედ საშუალოვადიან პერიოდში მოხდება“. – აღნიშნავენ კომპანია „ციტადელში“.
ფასებთან მიმართებით ვითარება შედარებით სტაბილურია. მართალია, ინდუსტრია საკმაოდ სწრაფად იზრდება და ქვეყნის მასშტაბით უძრავი ქონების ფასებიც იმატებს, თუმცა ამ ყველაფრის ფონზე, სამშენებლო და სარემონტო მასალები ქვეყანაში დრამატულად არ გაძვირებულა. „ციტადელში“ განმარტავენ, რომ ბოლო პერიოდში დაფიქსირებული აღმასვლის ტენდენცია არა უშუალოდ სამშენებლო მასალების ღირებულების მატებით, არამედ უძრავ ქონებაზე მოთხოვნის უეცარი ზრდით იყო განპირობებული, რაც მიგრაციულმა ეფექტმა გამოიწვია.
ცხადია, პოზიტიურ ფაქტორებთან ერთად, ექსპერტები პოტენციურ რისკებსაც ასახელებენ, მათ შორისაა: მაღალი ინფლაცია და მოსალოდნელზე მკაცრი მონეტარული პოლიტიკა; მიგრაციის ტენდენციების სწრაფი ცვლილება და გეოპოლიტიკური ვითარების გამწვავება.
ინდუსტრიის მოთამაშეები აღნიშნავენ, რომ ამ ბაზარზე წარმატების მიღწევაში მნიშვნელოვანია სანდო ფინანსური პარტნიორის ყოლა, რომელიც, საჭიროების შემთხვევაში, დახმარების აღმოსაჩენად მზად არის. მოგეხსენებათ, სამშენებლო-სარემონტო მასალების სექტორი მაღალი კონკურენციით გამოირჩევა, განსაკუთრებით იმის გათვალისწინებით, რომ ბაზარზე საერთაშორისო კომპანიებიც არიან წარმოდგენილნი, მათთან კონკურენციის გაწევა კი გაფართოების სტრატეგიის გარეშე თითქმის შეუძლებელია.
ინდუსტრიის მხარდაჭერაში აქტიურად არის ჩართული საქართველოს ბანკი, რომელიც სამშენებლო-სარემონტო მასალების სექტორს პრიორიტეტულ მიმართულებად მიიჩნევს. ბანკი აფინანსებს როგორც საწყობებისა და საწარმოების მშენებლობა-კეთილმოწყობას, ასევე იგი უზრუნველყოფს კომპანიების მოკლევადიანი საბრუნავი საშუალებებით მხარდაჭერას. რა თქმა უნდა, ბანკი ნებისმიერ ბიზნესს მასზე მორგებულ პირობებს სთავაზობს დაფინანსების მისაღებად, რათა თავიანთ იდეებს შეასხან ხორცი ან უკვე დაწყებული საქმიანობა გააფართოვონ.