ნიუ-იორკში 2013 წლის 28 დეკემბერს ჩავიდა. 23 წლის ბიჭს მაშინ მეტი თავისუფლება და განვითარების სურვილი ამოძრავებდა. პირველი დაბრკოლება კლიმატი აღმოჩნდა — ზამთარი ისედაც არასდროს უყვარდა და უცებ ნიუიორკულ სუსხში ამოყო თავი, თანაც იმ დროს, როცა ბოლო წლების ყველაზე უხვი ნალექი მოვიდა. მაშინ ცაში ახედვისაც ეშინოდა — ცათამბჯენები უჩვეულო იყო მისთვის, არადა, აეროპორტიდან პირდაპირ მანჰეტენზე მოხვდა.
უკვე ათი წელი გავიდა და ერთ რამეზე მაინც წუხს — ნეტავ კიდევ ორი დღე დავრჩენილიყავი სამშობლოში და ახალი წელი ოჯახურ სიმყუდროვეში, ყოველგვარი პომპეზურობის გარეშე გამეტარებინაო. თუმცა, არ ნანობს მიღებულ გამოცდილებას და იმ მიღწევებს, რომლებმაც არა მარტო მას, არამედ ათობით ათას ადამიანს ემიგრაციის არც თუ ისე მარტივი გზა გაუკაფა.
გიორგი ნიკოლაიშვილი ახლა საემიგრაციო ადვოკატთან მუშაობს, მართავს 150-ათასიან ფეისბუქჯგუფს — ჩვენ ამერიკაში — და უამრავ ახალბედა ემიგრანტს ყველაზე კრიტიკულ მომენტში უწევს პირველ დახმარებას.
პირველი სამსახურები
“აქ ყველას ერთი ისტორია აქვს — დაჰპირდნენ დახვედრას და არ დახვდნენ, მოლოდინები ჰქონდათ იმაზე მეტი, ვიდრე რეალობა აღმოჩნდა. ასე რომ, საკმაოდ მძიმე იყო ჩემი პირველი წელი. ხშირად მიფიქრია უკან დაბრუნებაზე, მაგრამ ახალგაზრდული სული მძლევდა და დავრჩი”, — იხსენებს გიორგი.
მისი თქმით, 10 წლის წინ ყველაფერი სულ სხვაგვარად იყო. მაშინ ინფორმაცია ასე მარტივად არ ვრცელდებოდა. ემიგრანტებამდე აღწევდა მხოლოდ რუსული გაზეთი, თვეების წინანდელი განცხადებებით სამსახურის მაძიებლებისთვის. არსებობდა ინფორმაციის მიღების მეორე გზაც — უნდა გაგმართლებოდა და ქუჩაში ქართველს შეხვედროდი, რამე გეკითხა და მასაც რამე სცოდნოდა.
“მაშინ არაფერი ვიცოდი წინასწარ და ემიგრანტული შოკიც მივიღე — წარმოუდგენელი იყო ის, რომ ერთ სახლში ბევრ უცხო ადამიანს შეიძლებოდა ეცხოვრა და ტანსაცმელი საერთო სამრეცხაოში გაგვერეცხა. მაშინ იმასაც ვფიქრობდი, რომ რადგან 10-წლიანი ვიზა მქონდა, ეს ამერიკის პასპორტს უტოლდებოდა და თავი ქუდში მქონდა. მიუხედავად იმისა, რომ ინგლისურად თავისუფლად ვლაპარაკობდი, ინფორმაციულ ვაკუუმში ვიყავი”.
გიორგი წლების განმავლობაში აკეთებდა საქმეს, რომელიც მანამდე მისთვის უცხო იყო.
“ერთი თვე ვიმუშავე რუსულ რესტორანში მიმტანის დამხმარედ. მიმტანი მხოლოდ შეკვეთებს იღებდა, მე კი დანარჩენ, “შავ” საქმეს ვაკეთებდი. რუსული ენა მაშინ არ ვიცოდი, პროტესტის გრძნობაც მქონდა და სხვა გზაც არ იყო, ინგლისურად უნდა მელაპარაკა. ეს დამსაქმებელთან ხშირი კონფლიქტის მიზეზიც ხდებოდა. თუმცა ამ საქმეს დღემდე ძალიან ვაფასებ და ალბათ ყველაზე მეტ “თიფს” სწორედ მიმტანებს ვუტოვებ”, — ამბობს გიორგი.
ამის შემდეგ “სტანდარტული ემიგრანტული სამსახური” იშოვა — უვლიდა მოხუცს და როგორც აღნიშნავს, ამ საქმემ მას და მის ოჯახს უამრავი ფინანსური პრობლემა მოუგვარა. სფეროს წლები შერჩა, ბევრი რამ ისწავლა, სერტიფიკატებიც აიღო და “საკმაოდ დაფასებული მომვლელიც” გახდა.
მოგვიანებით მუშაობდა ნიუ-იორკის ტოიოტას ცენტრშიც. ამბობს, კურიოზია, რომ მე, რომელსაც პედლებიც კი ერთმანეთში მერევა, ყველაზე მეტ მანქანას ვყიდდი, რადგან სამი ენა ვიცოდიო.
“ამ სამსახურის შემოთავაზება რომ მივიღე, ჩემი ფეისბუქჯგუფის დამსახურებაა. ტოიოტას ცენტრში ხშირად მივყვებოდი ქართველებს თარჯიმნად და მკითხეს, საიდან იცნობ ამდენ ხალხსო. ვაჩვენე ჯგუფი, რომელიც ამხელა მაშინ არ იყო, ვუთხარი, რომ პატარა დიასპორა ვიყავით და ყველას ვიცნობდი. ასე დავიწყე მუშაობა. არ დამიმალავს, რომ მანქანის მართვა არ ვიცოდი, მაგრამ მენეჯერები ხელს მიწყობდნენ — ამიტომაც მიყვარს ამერიკა. სამსახურში ყველაფერს კარგად ვაკეთებდი, თუმცა მხოლოდ შემოსავალი საკმარისი არ იყო, ვერ ვიღებდი კომფორტს ამ საქმიდან, არ მესმოდა კარგად ტექნიკური დეტალები, მხოლოდ ვყიდდი. ყველა თვის ლიდერი ვიყავი, მაგრამ მაინც ჩემი ფეხით წამოვედი. წამოვედი მას შემდეგ, რაც ნიუ-იორკის ტოიოტას ცენტრში, სხვა ენებთან ერთად, ქართული ანბანით დავაწერე “მობრძანდით”. მაშინ მივხვდი, რომ ამაზე მეტს იქ ვეღარაფერს გავაკეთებდი”.
“ჩვენ ამერიკაში”
ჯგუფის შექმნისთვის მომენტი ექვსი წლის წინ მომწიფდა. ამ დროს უკვე იცოდა ბევრი რამ, რისი გაზიარებაც სხვებისთვის შეეძლო და და ჰყავდა მეგობრები, რომლებიც მზად იყვნენ იმავეს გასაკეთებლად. მისთვის ეს გარდამტეხი მომენტი აღმოჩნდა.
“ჩემი ემიგრაცია იყოფა ორ ნაწილად — ჯგუფამდე და ჯგუფის შემდეგ. მიუხედავად იმისა, რომ ბევრი ნერვიულობაც შემხვედრია მის გამო, არასდროს ვინანებ ამ გადაწყვეტილებას. დღესაც ჯგუფი ჩემი ცხოვრების განუყოფელი ნაწილია, ჩემი დღე მისი შემოწმებით იწყება. მეამაყება, რომ ყველაზე დიდი ქართულენოვანი ჯგუფია ემიგრანტებისთვის არა მხოლოდ ამერიკაში, არამედ სხვა ქვეყნებშიც.”, — ამბობს გიორგი.
ჯგუფში ინფორმაცია მრავალი განსხვავებული თემატიკის ირგვლივ ძალიან სწრაფად ვრცელდება: სამსახურის თუ ბინის მაძიებლებისთვის, აშშ-სა თუ საქართველოში დაფუძნებული ქართული კომპანიების შესახებ და სხვა. გიორგი იხსენებს, რომ ემიგრანტებისთვის ტელევიზიის, რადიოს თუ ჟურნალის შექმნის არაერთი იდეის თუ მცდელობის მიუხედავად, ემიგრანტების ცხოვრებაზე ყველაზე დიდი, პოზიტიური გავლენა ფეისბუქმა მოახდინა, ჯგუფმა კი მათ მძიმე პერიოდები გაუმარტივა.
განსაკუთრებით ჯგუფის დახმარებით გადარჩენილი სიცოცხლეების გამო ამაყობს. “ბავშვებისთვის, რომლებსაც, ოპერაციისთვის სჭირდებოდათ ფინანსური დახმარება, ძალიან სწრაფად ვახერხებდით თანხების მობილიზებას. სამწუხაროდ, იყო ტრაგიკული მომენტებიც, თუმცა იყო უფრო მეტი ბედნიერი წუთი, როცა თუნდაც სიმბოლურმა თანხამ მნიშვნელოვანი როლი შეასრულა ბავშვების სიცოცხლის გადარჩენაში”, — ამბობს ის და იხსენებს ნიუ-იორკში ემოციურ შეხვედრას ერთ-ერთი გამოჯანმრთელებული ბავშვის მშობლებთან, — “ყველანი ვტიროდით ამ შეხვედრაზე, როგორც აღმოჩნდა, ის ბოლო თანხა, რომელიც ჩვენგან მიიღეს, პატარა ბიჭის გადასარჩენად გადამწყვეტი აღმოჩნდა”.
გიორგი გვიამბობს, რომ ჯგუფმა ადამიანები ერთმანეთს გააცნო, დააახლოვა და დააოჯახა კიდეც. ის ჯგუფის წევრებისთვის უკვე რეგულარულად აწყობს ექსკურსიებს ნიუ-იორკის მეზობელ შტატებში “დიდი ავტობუსით და ქართული კერძების თანხლებით”.
“ძალიან ბედნიერი ვარ, როცა ქართველების ბედნიერ სახეებს ვუყურებ. მათ შორის ხშირად არიან ადამიანები, რომლებსაც რამდენიმე თვეა, არ დაუსვენია, არ უნახავთ სხვა ქართველები. ასე იძენენ კონტაქტებს, ხელახლა აღმოაჩენენ ნაცნობებს ამერიკის მიწაზე, ამასთან, ექსკურსიების შედეგად, სამი ქართული ოჯახიც შეიქმნა”, — სიამაყით აღნიშნავს გიორგი.
ძველი-ახალი საქმე
“პროფესიით ფინანსისტი ვარ და ცხოვრებაში ბევრ რამეს რიცხვებით ვუყურებ. ამიტომ იყო, რომ ცოტა ხნის წინ საკუთარ თავს ვუთხარი, ათი წელი გისრულდება, დროა, რამე სხვა გააკეთოო”, — ასე გვიამბობს საემიგრაციო ადვოკატთან თანამშრომლობაზე გიორგი.
ახალი არაფერი მომხდარა, ოფიციალური სახე მიიღო საქმემ, რომელსაც დიდი ხანია ვაკეთებო, აღნიშნავს და განმარტავს, რომ მისი საქმე — სამართლებრივად დაეხმაროს და კონსულტაცია გაუწიოს ახალჩამოსულ ემიგრანტებს, არსებული ვითარებითაა ნაკარნახევი: ამერიკაში ქართველების მასობრივი მიგრაცია არ გაჩერებულა.
ახლა უკვე საკუთარი კლიენტები ჰყავს, ადვოკატსაც უწევს დახმარებას და საქმე წარმატებით გამოსდის. “ჩემი ყველა კლიენტი კმაყოფილია, რადგან სრულყოფილ ინფორმაციას იღებენ. მე მათ სამართლებრივად ვეხმარები, რათა ამერიკაში ლეგალურად მუშაობის უფლება მიიღონ”.
ამ საქმიანობამ სხვა ეტაპზე გადაიყვანა და დაკვირვებებსაც გვიზიარებს.
“პირველი ადამიანი ვარ, რომელსაც ახალჩამოსული ადამიანები ხვდებიან და ჩემთვისაც საინტერესო და სიმბოლურია ეს, როცა ათი წლის ემიგრანტი ხვდება, პირობითად, ათი თვის წინ ჩამოსულ ემიგრანტს. არასდროს მითქვამს მათთვის და შესაძლოა წლების მერე მიხვდნენ, რასაც ვგულისხმობ — ის, რაც მათში განსაკუთრებულად მიყვარს და რაც, ალბათ, ცოტათი შეუცნობელი ტერმინია, არის მათი ქართული იერი და სუნი და ამაში არ მოვიაზრებ ფიზიკურ სუნს. ისინი საუბრობენ სუფთა ქართულით, რაც ჩემთვის ძალიან სასიამოვნოა. არ მიყვარს, როცა ქართველები ერთმანეთში, შვილებთან, ინგლისურად საუბრობენ, აქ ხომ სამას ორმოცი მილიონი ამერიკელია, რომელსაც უცხო ენაზე ისედაც შეგვიძლია ველაპარაკოთ. თანაც, ყველაზე სწრაფად ბავშვები იცვლებიან, ამიტომ ერთი სიამოვნებაა, როცა ვუყურებ ქართველ ბავშვებს, რომლებსაც ჯერ არ განუცდიათ ცვლილებები, ენობრივი, ქცევითი თუ დამოკიდებულებების კუთხით…”
შეუჩერებელი
ამერიკაში ცხოვრების სწრაფი ტემპია და მაღალი ხარჯები, რასაც, გიორგის თქმით, ახლავს შიში იმისა, რომ თუ მოდუნდები, ფინანსური კუთხით უკან დაიხევ. ამიტომ ამბობს, რომ თუ რამე ამხნევებს და თუ რამე შეიძლება იყოს ემიგრანტების მოტო, სწორედ ეს ორი სიტყვაა — “არ გაჩერდე“.
“ხშირად მითქვამს ჯგუფის საშუალებით მადლობა საქართველოს ბანკისთვის, რადგან მე, ჩემს მეგობრებს და ბევრ ქართველ ემიგრანტს, დაგვეხმარა მიწიერი ოცნებების ასრულებაში, რასაც, ჩემს შემთხვევაში, ჰქვია საკუთარი ბინა თბილისში.. ასევე მინდა, ემიგრანტების სახელით გამოვთქვა მადლიერება, რომ ტრადიციად იქცა 26 მაისის აქცია. ამ დღეს ამაყად მივდივარ მანჰეტენზე, ვწერ ლაივებს, ვიღებ ფოტოებს, რადგან მართლაც საამაყოა, როცა მანჰეტენის ძალიან გამორჩეულ ადგილას, დიდი ასოებით ბანერიდან გვილოცავს საქართველოს ბანკი დამოუკიდებლობის დღეს. ამით ვგრძნობთ, რომ ჩვენს ქვეყანას ვახსოვართ.
მინდა, დიდი წარმატება ვუსურვო საქართველოს, მინდა ვთქვა, რომ ჩვენი ადგილი ევროპაშია. მიმაჩნია, რომ ქართველებს არ გვაქვს მორალური უფლება, რუსეთისკენ მივილტვოდეთ, განსაკუთრებით ეს იმ ქართველებს ეხება, რომლებიც სუპერ-დემოკრატიულ ქვეყნებში — ევროპასა და ამერიკაში ცხოვრობენ, თუმცა, სამწუხაროდ, ვერანაირი პროგრესი განიცადეს და ძველი ტერმინის არ იყოს, “საბჭოთა კატლეტის გემოს” მისტირიან.
გიორგი აღნიშნავს, რომ ხშირად ასევდიანებს უყურადღებობა საქართველოდან, ზოგჯერ მითითებებიც სხვებისგან, რომ აზრის გამოთქმის ნაცვლად, ემიგრანტები უნდა ჩამოვიდნენ და საქართველოდან აკეთონ საქმე. ამბობს, ზოგჯერ იმაზე მეტიც შეიძლება გააკეთო საქართველოსთვის უცხო ქვეყნიდან, ვიდრე იმ შემთხვევაში — სამშობლოში რომ დარჩენილიყავიო.
დღევანდელი გადმოსახედიდან პროგნოზების გაკეთება უჭირს, ამბობს, ბევრი რამ მბეზრდება ცხოვრებაში, მათ შორის, საქმიანობებიცო, თუმცა ახლა სურს, საემიგრაციო სამართლის მიმართულებით განვითარდეს, ოცნებობს ოკეანის პირას, მზიან მხარეში დასახლებაზე, არ გამორიცხავს სწრაფ ცხოვრებისეულ ცვლილებებს და აღნიშნავს: “ალბათ, ეს ამერიკის ერთ-ერთი ხიბლია, როცა არ გეშინია დიდი ცვლილებების. ასე რომ, მომავლის ბევრი არ გამეგება, მაგრამ ზუსტად ვიცი, რომ სანამ ფეისბუქი იარსებებს, იარსებებს ჩემი ჯგუფიც…”