“ფორსმაჟორის” და “კვადრატის” შემდეგ, ისევ ყურადღების ცენტრში, – რუბენ ოსტლუნდი ოქროს პალმას მეორედ იგებს
კანის 75-ე კინოფესტივალი, რომელმაც ომის კონტექსტიდან გამომდინარე, ისტორიის განმავლობაში პირველად, ფესტივალზე რუსული დელეგაცია არ დაუშვა, გახსნის ცერემონიის სცენა კი უკრაინის პრეზიდენტს ვოლოდიმირ ზელენსკის მიმართვას დაუთმო, 28 მაისს დაიხურა.
ჟიურიმ ვენსან ლენდონის ხელმძღვანელობით ლუმიერების კინოდარბაზში შეკრებილ მაყურებელს, ღონისძიებისთვის სპეციალურად მოწვეულ სტუმრებთან და ჟიურის სხვა წევრებთან ერთად, შედეგები გააცნო.
ქალის როლის საუკეთესო შესრულებისთვის, ზაჰრა ამირ ებრაჰიმი დაჯილდოვდა. ის, ალი აბასის “წმინდა ობობაში” ჟურნალისტის როლს ასრულებს.
2000-2001 წლებში, ირანში, სერიულმა მკვლელმა, საკუთარი ქალაქის “ცოდვისაგან გაწმენდის” იდეით, 16 სექსმუშაკი ქალი მოკლა.
სწორედ ეს რეალური ამბავი აქცია ფილმად 2018 წელს “განსაკუთრებული ხედვის” სექციაში გამარჯვებულმა, დანიაში მცხოვრებმა სცენარისტმა და რეჟისორმა.
ფილმის პრემიერის დღეს, წითელ ხალიჩაზე, დირექციასთან შეუთანხმებლად, ფემინისტების ჯგუფმა იმპროვიზირებული დრამატული სცენა დადგა: ქალებმა, მთავარ კიბეზე დიდი ზომის თეთრი ფორმატი გაშალეს, რომელზეც საფრანგეთში, 2021 წლის კინოფესტივალიდან დღემდე, 129 ფემიციდის მსხვერპლი ქალის სახელი და გვარი ეწერა.
დაცვის სამსახურმა პროტესტს ხელი ვერ შეუშალა.
ალი აბასი სერიული მკვლელის, 50 წლის საიდის (მეჰდი ბაჯესტანი ყოველდღიურობას გვაცნობს. ახალგაზრდა ჟურნალისტი ქალი, რაჰიმი, კი საზარელი მკვლელობების სერიის გამოძიებას საკუთარი სიცოცხლის ფასად ცდილობს, რადგან შედეგის მისაღწევად, კოლეგის გარდა, მას არავინ ეხმარება.
ტოტალიტარურ სახელმწიფოში, სექსმუშაკების მკვლელობის მიმართ პოლიცია გულგრილია, საზოგადოების ერთი ნაწილი – ცოდვისაგან ქალაქის გაწმენდის მომხრე, მსხვერპლთა მშობლებს კი, მოკლული შვილების რცხვენიათ და ჩუმად არიან.
ჯუნ ჰო ბონგის “პარაზიტმა” 2019 წელს კანის კინოფესტივალზე დიდი მოწონება დაიმსახურა. ფილმი მთელი მსოფლიოს კინოთეატრებშიც დიდი წარმატებით უჩვენეს, მეტიც, “პარაზიტი” პირველი სამხრეთკორეული ნამუშევარია, რომელმაც საუკეთესო უცხოენოვანი ფილმის ნომინაციაში “ოსაკრი” მიიღო.
წლევანდელ კანის კინოფესტივალზე, სწორედ “პარაზიტში” მთავარი როლის შემსრულებელი სონგ კანგ ო დაჯილდოვდა მამაკაცის როლის საუკეთესო შესრულებისთვის. “Broker” იაპონელი კორე ედა ჰიროკაზუს პირველი კორეული ფილმია, რომელიც არასასურველი ბავშვების შესახებ მოგვითხრობს. თითქმის ყველა მისი სურათის მსგავსად, “Broker”-იც ერთი ოჯახის შესახებ გვიყვება, თუმცა, ბევრ სხვა ამბავს და შრეს მოიაზრებს.
სუკეთესო სცენარის ჯილდოს მფლობელი დანიელ-ეგვიპტელი ტარიკ სალეჰი გახდა, რომელმაც კინოსურათში “ბიჭი სამოთხიდან” მეთევზის შვილის ამაფორიაქებელი თავგადასავალი გვიამბო.
მამასთან ერთად სოფლის რუტინულ საქმეში ჩართული ადამი, მოულოდნელად, კაიროს პრესტიჟულ, ალ-აზარის საერთაშორისო უნივერსიტეტში ისლამის შესასწავლად აღმოჩნდება.
უნივერსიტეტში მომხდარი მკვლელობა ყველაფერს ცვლის.
შეთქმულება; მაღალი სასულიერო პირების თამაშები; მიმდინარე პროცესებზე პოლიტიკოსების გავლენა; ადამისთვის შეთავაზებული თანამშრომლობა და გამოწვევები, – სწორედ ამ ჩაკეტილი წრიდან თავის დასაღწევი გზების საინტერესო გადაკვეთისთვის და ამბის მოულოდნელი განვითარების, ასევე, სითამამის გამო წლევანდელმა ჟიურიმ სალეჰის სცენარი გამოარჩია.
ჟიურის სპეციალური ჯილდო – საკონკურსო პროგრამის ყველაზე ასაკოვანი, პოლონელი რეჟისორის სკოლიმოვსკის ფილმისთვის “იო” და შარლოტ ვანდერმეხისა და ფელიქს ფონ გრონინგენის “რვა მთისთვის” გაიყო.
კანის კინოფესტივალის 75-ე გამოშვების სპეციალური პრიზი ჟან პიერ და ლუკ დარდენებს გადაეცათ ბრწყინვალე ნამუშევრისთვის “ტორი და ლოკიტა”.
მათი ჯილდოების უხვ ჩამონათვალს (1999 წელს “როზეტასთვის”, 2005 წელს “ბავშვისთვის” ორი ოქროს პალმის რტო; 2008 წელს საუკეთესო სცენარისთვის “ლორნას სიჩუმე” დაჯილდოვდა; “ბიჭი ველოსიპედით” 2001 წელს გრან პრის მფლობელი გახდა; 2019-ში კი, “ახალგაზრდა აჰმედს” საუკეთესო რეჟისურისთვის ერგო პრიზი, ეს მნიშვნელოვანი პრიზიც დაემატა.
“პუტინი დემოკრატიის მტერია, – შესაბამისად, ის ჩემი პირადი მტერია”,- ბელგიელმა ძმებმა, წელს, ერთ ინტერვიუში, პოლიტიკური განცხადებაც გააკეთეს.
“ტორი და ლოკიტა” ჟან პიერ და ლუკ დარდენების გულისგამაჩერებელი დრამაა. ტორის და ლოკიტას,(პაბლო შილსი და ჯოილ მბუნდუ ბენინიდან, დასავლეთ აფრიკიდან, ბელგიური საბუთების მისაღებად, რეალური და-ძმობის დამტკიცება სჭირდებათ. რთული ბიუროკრატიული სქემა დაუცველ ემიგრანტებს მძიმე გამოწვევის წინაშე აყენებს.
არალეგალებს თავის გატანა სჭირდებათ: ლოკიტას აფრიკაში ხუთი და-ძმისთვის სწავლის ფული აქვს გასაგზავნი; ტრაფიკერისთვის კი – ხარკის გადახდის ვალდებულება.
ტორი და ლოკიტა, პერიოდულად, კაფეებში მღერიან, თუმცა, არც ნარკო-დილერობით გამომუშავებული ფული ჰყოფნით.
გამოუვალი სიტუაციის გამო, ლოკიტა, დასახლებული პუნტქტიდან შორს, გასაუდუმლოებულ, მარიხუანას სათბურში, უმძიმეს სამუშაო პირობებს თანხმდება.
წლევანდელ ფესტივალზე სამხრეთ კორეელები განსაკუთრებით იღბლიანები აღმოჩნდენ. ჯილდო რეჟისურისთვის – პარკ ჩან ვუკის გადაეცა. “წასვლის გადაწყვეტილება” გამომძიებლის ამბავია, რომელიც მთიდან გადმოვარდნილი კაცის შემთხვევას არკვევს.
ფესტივალის გრან პრი – ლუკას დონტის “ ახლოსა” და კლერ დენის “შუადღის ვარსკვალევებს” შორის გაიყო.
31 წლის ბელგიელი რეჟისორის ლუკას დონტის ფილმის შესახებ, წინა მასალაში გიამბეთ. ზომიერი და ლაკონური პლასტით მოთხრობილი 13 წლის ორი ახლო მეგობრის და კლასელის, ლეოს და რემის (ედენ დამბრინი გუსტავ დე უაილი ისტორია, ესაა მეგობრობის, სიახლოვის და სიყვარულის შთამბეჭდავი მანიფესტი, რასაც მშვიდი თხრობით, ოსტატურად ახერხებს ავტორი.
დენის ჯონსონის რომანის მიხედთვით გადაღებულ ფილმში “შუადღის ვარსკვლავები”, მთავარ როლებს ახალი თაობის ვარსკვლავები მარგარეტ ქუელი და ჯო ოლვინი ასრულებენ. სწორედ მათი სილამაზე და სასიყვარულო სცენები იპყობს მაყურებლის ყურადღებას.
ისტორია, კინოენა, თუ ფორმა, – ამ თვალსაზრისით, კლერ დენის კინოსურათი არ გამოირჩევა.
ფილმი სახელწოდებით “მწუხარების სამკუთხედი” სამ ქვეთავადაა დაყოფილი. რუბენ ოსტლუნდის განსაკუთრებული შურისძიების სამიზნე, ამჯერად, ინფლუენსერები და ოლიგარქები აღმოჩნდნენ.
პირველ ნოველაში ახალგაზრდა წყვილი კარლი (ჰარის დიკინსონი და იაია (შარლბი დინ კრიეკი არიან სცენაზე და ორი თანამედროვე ადამიანის გამოფიტულ, სელფებით გაჯერებულ, სინამდვილისაგან დაცლილ სამყაროში, ზუსტი და ბასრი დიალოგებით, მათ ყოფას ვაკვირდებით. იცნობენ თუ არა ისინი ერთმანეთს და სურთ თუ არა ერთად ყოფნა? ურთიერთობა როგორც კონტრაქტი, სადაც წესებია დადგენილი და დარღვევა არაკანონიერია.
კარლი და იაია სწორედ ინფლუენსერობით აღმოჩნდებიან საბედისწერო კრუიზში ფეშენებელურ გემზე, სადაც სადილზე და ვახშამზე სხვადასხვა ადამიანებს გაიცნობენ: ბრიტანელი წყვილი, რომელმაც ფული ნაღმებით იშოვა; რუსი ოლიგარქი ცოლთან და საყვარელთან ერთად მოგზაურობს,შვედი, კოდების დამწერი კაცი, რომელმაც თამაშის კოდის დაწერით მილიონები მოიპოვა.
რეჟისორი არც გემის ეკიპაჟის წევრებს ინდობს; მათი მუშაობის ქარხნულ წესს მენეჯერი, ვიკი ბერლინის გმირი, შესანიშნავი შესრულებით ადგენს. ვუდი ჰარელსონის გმირი კი სასმელსა და ლენინში შეყვარებული გემის კაპიტანია.
ყველაფერი კი მაშინ იცვლება, როდესაც გემის კაპიტნის საპატიო ვახშამის დროს ზღვაში ღელვა იწყება და პიზის კოშკივით გადახრილ გემზე, ძვირფასი სამოსით და სამკაულებით მორთული მდიდრები თავიანთსავე ნარწყევსა და ფეკალურ მასებში ამოისვრებიან.
მესამე ნაწილი გემის ჩაძირვას გადარჩენილი, კუნძულზე აღმოჩენილი ადამიანების ამბავია.
ყოვლისშემძლე და ყველაფრის მქონე მდიდრებს, მხოლოდ ძვირფასი საათები შერჩათ მაჯებზე.
ველურ კუნძულზე რუს ოლიგარქს, კოდების დამწერ მილიონერს და ინფლუენსერებს არაფრის გაკეთება შეუძლიათ. შესაბამისად, დამოკიდებული ხდებიან ეკიპაჟის იმ გადარჩენილ წევრზე, რომელიც გემზე მათი დასრვილი ტუალეტების დასუფთავებას ხელმძღვანელობდა, ახლა კი როგორც ცეცხლის დანთების, თევზის დაჭერის და საჭმლის მომზადების მცოდნე თავს კაპიტნად აცხადებს და მდიდრებს დღის წესრიგს უსაზღვრავს.
თანამედროვე ადამიანების პორტრეტების მხილების, ორიგინალური ფორმის, ინდივიდუალური კინოების და სითამამისთვის ჟიურიმ ფავორიტად, სწორედ “მწუხარების სამკუთხედი” დაასახელა.
“ფორსმაჟორის” და “კვადრატის” შემდეგ, რუბენ ოსტლუნდი ისევ ყურადღების ცენტრშია, – შვედი კინორეჟისორი მეორე ოქროს პალმის მფლობელია.