თარჯიმანი, რომელიც ქართველ ემიგრანტებს სასამართლოში ეხმარება  — მარიტა მაზანიშვილის საქმე და ცხოვრება ნიუ-იორკში

“რამდენიმეთვიანი სერტიფიცირების, ტრენინგების, გამოცდების, შეფასებების და პროცედურული 9-თავიანი დრაკონის დამარცხების შემდეგ, გავხდი ამერიკის საემიგრაციო სასამართლოს სინქრონული თარჯიმანი”, წერდა ფეისბუქზე მარიტა მაზანიშვილი გასული წლის დეკემბერში. მარიტა 28 წლისაა, თუმცა უკვე მოასწრო, გამხდარიყო სოციალური მუშაკი, ნიუ-იორკის შტატის ლიცენზირებული ნოტარიუსი, საემიგრაციო სასამართლოს თარჯიმანი და ქართული კაფე-საცხობ „ალუბალის“ დამფუძნებელი ნიუ-იორკში. ეს იმიტომ, რომ ძალიან უყვარს სიახლეები, გამოწვევები და საკუთარი თავის ახლიდან აღმოჩენა.

ცხოვრების დაწყება აშშ-ში

“ნიუ იორკში რომ ჩამოდიხარ, ცხოვრებას, თითქოს, ნულიდან იწყებ”, — გვიამბობს მარიტა, რომელიც ამერიკაში ბევრი მიზნითა და ოცნებით ჩავიდა, 10-მილიონიან ქალაქში უამრავი როლის მორგება და საკუთარი შესაძლებლობების სხვადასხვა კუთხიდან დანახვა შეძლო, თუმცა ამბობს, რომ მარტივია, ამ დიდ ქალაქში ემოციურად, ფიზიკურად და პროფესიულადაც დაიკარგო.

“აშშ-ში ცხოვრების ყველაზე დიდი სირთულეც სწორედ ესაა. აჰყვე აქაურ ძალიან სწრაფ და საქმიან რიტმს, არ გაჩერდე და, რაც მთავარია, შეინარჩუნო ემოციური კავშირები შენგან შორს მყოფ ძვირფას ადამიანებთან, იპოვო ახალი ემოციური კავშირები და გაიჩინო მიკუთვნებულობის განცდა”.

მარიტა ამბობს, რომ გაუმართლა — ის აქ ოჯახთან ერთად ცხოვრობს, შეიძინა მეგობრები და ყველა ცდილობს, ერთმანეთი გააძლიეროს.

ნამდვილი ნიუ-იორკი

საქართველოსა და აშშ-იში ბევრ სხვადასხვა ადგილას იმუშავა. ნიუ-იორკში იყო ბარისტაც და  სოციალური მედიის მენეჯერიც, თუმცა ყველაზე დიდი გამოწვევა მისთვის სოციალური მუშაობა აღმოჩნდა.

“თითქმის 1 წელი ვიყავი სოციალური მუშაკი და ეს გამოცდილება არასდროს დამავიწყდება. ჩემი თვალსაწიერი და წარმოდგენები იმაზე, თუ როგორ ცხოვრობენ ადამიანები ნიუ-იორკში, ამ გამოცდილების შემდეგ ძალიან შეიცვალა. რეალური ნიუ-იორკი ძალიან განსხვავდება ფილმებში ნანახი ნიუ-იორკისგან. ამ ქალაქში ძალიან დიდი სოციალური უთანასწორობაა, რის შესახებაც ბევრმა არ იცის. მოსახლეობის დიდ ნაწილი უკიდურესად დაბალი შემოსავლების გამო სახელმწიფოსგან მუდმივად იღებს დახმარებებს. ჩემი ბენეფიციარები სწორედ ასეთი ოჯახები იყვნენ, ძირითადად —  ქალები და ბავშვები, ყველანაირი სოციალური, რასობრივი და ეთნიკური წარმომავლობით, ძირითადად — შავკანიანები, ლათინოები, აზიელები და ა.შ”, — იხსენებს მარიტა.

ის მათთან სახლებში მიდიოდა, ინტერვიუებს უტარებდა, იგებდა მათ პრობლემებს და ცდილობდა, მათ მოგვარებაში დახმარებოდა. პრობლემები კი სხვადასხვაგვარი იყო — , ფსიქოლოგიური და ფსიქიკური, ფინანსური თუ განათლებასთან დაკავშირებული.

“მუდმივად ხაზზე ვიყავი ამ ადამიანების ფსიქოლოგებთან, ფსიქიატრებთან, სკოლებთან, ბავშვთა დაცვის დეპარტამენტის ოფიცრებთან და ა.შ, რადგან ბევრ ბენეფიციარს ჰქონდა ფსიქიკური პრობლემები და წარსულში გამოვლილი ძალადობის ისტორიები. ყოველდღე დაახლოებით 2-3 ოჯახთან მივდიოდი ვიზიტზე და მიუხედავად იმისა, რომ ემოციურად ძალიან რთული საქმიანობა იყო, მუდმივად მქონდა ბედნიერების განცდა, როდესაც  ამ ადამიანების ცხოვრებაში ჩემი შრომის შედეგებს ვხედავდი.”

მარიტა იხსენებს ერთ მომენტს, როცა ერთი ბენეფიციარი ოჯახის ბავშვებისთვის საწოლი შეუკვეთა, რადგან მატრასზე ეძინათ,

“ამ ბავშვების მშობლების ზარი და შემდეგ ვიზიტზე მისვლისას ნანახი ბავშვების ემოციები არასდროს დამავიწყდება. დღემდე მაქვს შენახული მათი ნახატები და წერილები, რაც დამშვიდობებისას მომცეს”, — ამბობს ის.

სოციალური მუშაობიდან საემიგრაციო სასამართლომდე

მარიტა სოციალური მუშაობის შემდეგ საემიგრაციო საკითხებით დაინტერესდა. გვიხსნის, რომ  საემიგრაციო საკითხებსა და პროცედურებში რამდენიმე სახელმწიფო დეპარტამენტია ჩართული, ენის ბარიერის გამო კი ბევრი ქართველი ვერ ახერხებს ინგლისურ ენაზე სრულყოფილ კომუნიკაციას საემიგრაციო ოფიცრებთან და მოსამართლეებთან. ამ მიმართულებით დაიწყო თავიდან ადამიანების დახმარება — მიგრანტებს საემიგრაციო სამსახურებში ინდივიდუალურად დაჰყვებოდა და თარჯიმნობას უწევდა.

“ამ პერიოდში გავიცანი იქ დასაქმებული სხვა ადამიანები, რომელთაგანაც ერთ-ერთმა გამიწია რეკომენდაცია სასამართლოში თარჯიმნის პოზიციაზე. ამის შემდეგ რამდენიმეთვიანი ტრენინგები და გამოცდები გავიარე და დღემდე ვარ თარჯიმანი სასამართლოში. ჩემთვის ეს ძალიან საპასუხისმგებლო საქმიანობაა, რომლითაც დიდ სიამოვნებასაც ვიღებ, რადგან ვხვდები, რამდენად სასარგებლო და საჭიროა”, — აღნიშნავს ის.

მარიტა იხსენებს, რომ მისი ძალისხმევით და სწორი ინფორმაციის მიწოდებით, ადამიანებისთვის დეპორტიც კი აურიდებია თავიდან. დახმარებია ადამიანებს, რომლებიც კომუნიკაციის პრობლემების გამო სასამართლოზე დასწრებას ვერ ახერხებდნენ, ადამიანებს, რომლებიც შეცდომით სხვა სასამართლოში მისულან, ან ტექნიკურ სირთულეებს შეხვედრიან.

“ყველა ვთანხმდებით ხოლმე, რომ ნიუ-იორკში ცხოვრება იმაზე რთულია, ვიდრე ეს შორიდან ჩანს. პირველ ეტაპებზე, ქართველებისთვის უცხოა ხოლმე რეგულაციები და ამხელა ბიუროკრატია ყოველდღიურობაში. პარკინგი, ტრანსპორტირება, დაზღვევები და მედიცინა, უძრავი ქონება, ბინის ქირაობა, საემიგრაციო საკითხები, სამსახურის აგენტებთან ურთიერთობა, ზოგადად, დასაქმების სფერო — ყველაფრის რეგისტრაცია და ნებართვები უფრო კომპლექსურადაა მოწყობილი ქალაქის მასშტაბებიდან გამომდინარე. თუმცა, იმასაც ვიტყვი, რომ ქართველები ძალიან გამბედავი, მოქნილი, მიზანდასახული და შრომისმოყვარე ხალხი ვართ. ბოლო პერიოდში ძალიან ბევრ ქართველს ვხვდები და კიდევ უფრო ვრწმუნდები, რომ კარგ სასტარტო პირობებში ძალიან ბევრი რამის გაკეთება შეგვიძლია. სირთულეების მიუხედავად, აქ ჩამოსული ქართველები ძალიან ბევრი შრომის, ბევრ რამეზე უარის თქმის და უდიდესი მონდომების ფასად აღწევენ მიზნებს, ყველა ასაკში ახერხებენ ახალ გარემოსთან ადაპტირებას და დამატებით საკუთარ ოჯახებსაც ეხმარებიან საქართველოში. ჩემთვის ეს ძალიან ბევრს ნიშნავს და ყველას ვაფასებ, ვინც ამ გზას გადის”, — ამბობს მარიტა.

ქართული სამზარეულო ნიუ-იორკში

„ალუბალი“ ქართული კაფე-საცხობია ნიუ იორკში. ეს მარიტას დის დიდი ხნის ოცნება იყო.  ოცნების ასრულების გზაზე არაერთი სირთულე შეხვდათ — სამართლებრივი თუ ბიუროკრატიული, თუმცა ყველა ბარიერის გადალახვის, არაერთი ნებართვისა და ლიცენზიის აღების, ინსპექციების ჩატარებისა და გამოცდის ჩაბარების შემდეგ, ჩანაფიქრი რეალობად აქციეს.

“როგორც ყველა ბიზნესის, ჩვენი გამოწვევაც იყო გუნდის დაკომპლექტება, რისკების სწორად შეფასება, კონცეფციის სწორად ჩამოყალიბება და ა.შ. ჩვენს ოჯახურ გუნდში როლები ისე გადავინაწილეთ, რომ ყველა ერთად და ცალ-ცალკე ვმუშაობდით სხვადასხვა მიმართულებაზე. ეს ჩვენი პირველი ბიზნესგამოცდილებაა, რის გამოც კიდევ უფრო ბევრ სირთულეს და გამოწვევას შევხვდით. თუმცა ვცდილობთ, სულ ვისწავლოთ, შევიძინოთ ახალი ცოდნა და განვვითარდეთ. ფაქტობრივად, მართლა არ ვჩერდებით. ამ მონდომებით და დაუღალავი შრომით გავხსენით “ალუბალი” და ბედნიერი ვარ,  რომ ჩვენი მეგობრული და გემრიელი კაფე-საცხობი დღეს უკვე ბევრ ქართველ და არაქართველ სტუმარს უყვარს”, — ამბობს მარიტა.

საემიგრაციო კუთხით საქმიანობისა და კაფე-საცხობის მართვის დაბალანსება ადვილი არ აღმოჩნდა. როგორც ამბობს, ამ სფეროს ძალიან დიდი ფსიქოლოგიური, ემოციური, ფიზიკური და დროითი რესურსი სჭირდება. ბევრი რამის დათმობა  უწევს, აკლდება  ბევრ სოციალურ სიტუაციას, გართობას, დასვენებას, თუმცა სჯერა, რომ რაღაც დონეზე შესაძლებელია ბალანსის პოვნა.

“იმის ფონზე, რომ თითქმის არასდროს “არ ვჩერდები”, ვაცნობიერებ, რომ ხშირად საკუთარ თავთან და საყვარელ ადამიანთან ერთად “დაპაუზება”, ცხოვრებაზე რეფლექსია და ყველაფრის გადაფასება აუცილებელია, რომ მერე უფრო მნიშვნელოვანი რამეები გავაგრძელოთ”.

დასასრულს, მარიტა ამბობს, რომ სხვა ქვეყანაში წასვლა და ცხოვრების ახლიდან დაწყება, პირველ რიგში, ძალიან დიდი გამბედაობის და სიმამაცის ნიშანია.

“ყველა ადამიანს, ვინც მსგავს გზას გადის, ვურჩევდი, რომ დაიჯერონ საკუთარი შესაძლებლობების, არ შეუშინდნენ სიახლეებს, სტრესს და აქაურ გამოწვევებს. რეალობა ხშირად განსხვავდება ხოლმე მოლოდინებისგან, რაც მერე ძალიან თრგუნავს ადამიანებს. ყველას ვურჩევდი, რომ უკან დატოვონ წინასწარ შექმნილი მოლოდინები, ადაპტირდნენ მოცემულ რეალობასთან და უკვე იმ რეალობის შესაბამისად დაისახონ მიზნები და ოცნებები. ჩემთვის “არ გაჩერდე” ნიშნავს მუდმივად იფიქრო განვითარებაზე, მუდმივად იყო შენი თავისა და ღირებულებების გადაფასებაში და რაც მთავარია, ყოველთვის სწავლობდე რაიმე ახალს სამყაროსგან და ადამიანებისგან.”

არ გაჩერდე, გააგრძელე კითხვა