ქართული ჯუდო – წარსული, Paris 2024 და მომავალი

საქართველოს ბანკი საქართველოს ოლიმპიური ნაკრების მთავარი სპონსორია და არა მარტო – ყოველთვის და ყველგან მხარს უჭერს ადამიანებს, რომლებიც არ ჩერდებიან და საკუთარი წარმატებით უკეთეს საქართველოს ქმნიან.

ჯუდო იაპონიაში მე-19 საუკუნის ბოლოს დაიბადა, როცა ჯიგორო კანომ ჯიუჯიცუსა და სუმოს მისთვის რჩეული ილეთები გააერთიანა და ჩაუყარა საფუძველი იაპონურ ეროვნულ ჭიდაობას, რომელმაც დროდადრო საერთაშორისო აღიარებაც მოიპოვა. მე-20 საუკუნის მეორე ნახევარში საბჭოთა საქართველომდეც ჩამოვიდა ჯუდო და ადვილად იპოვა საერთო ქართულ სოციალურ-კულტურულ შრეებთან – ქართულმა სპორტულმა მეხსიერებამ და ჭიდაობის მრავალსაუკუნოვანმა გამოცდილებამ მიიღო და დაიმეგობრა ჯუდო ისე, როგორც ეროვნული სპორტი.

მართალია, ჯუდოს ავთენტიკური ფილოსოფია ქართულმა სპორტმა სხარტად შეითვისა, თუმცა ვერ გაუძლო არაავთენტიკურ საბჭოთა გავლენას ენობრივი თვალსაზრისით – ტერმინი ჯუ [ – „რბილი“] + დო [ „გზა“] ჩვენში რუსული ენის გზით დამკვიდრდა და დღემდე მოიხსენიება, როგორც „ძიუდო”. მნიშვნელოვანია ამ გავლენის დაძლევა იმდენად, რამდენადაც მნიშვნელოვანია სპორტული აზროვნება და მისი ვერბალური დამარცვლა. წლიდან წლამდე ეს სპორტი სულ უფრო ჩვენი ხდება, შესაბამისად, შორს არაა ის დრო, როცა „ძიუდო” გახდება „ჯუდო” და „ძიუდოისტი” – „ჯუდოკა”.

საბჭოთა საქართველოში სპორტი განსაკუთრებულ ემოციურ მიჯაჭვულობას იწვევდა ჩვენში – 70-წლიანი უსამშობლო მონაკვეთისთვის თავისუფლების, სილაღის, გულშემატკივრობის მძაფრი განცდა თავიდან ბოლომდე ეყრდნობოდა სპორტს, სპორტულ წარმატებას. ეს ინერცია შენარჩუნდა დამოუკიდებელი საქართველოს სპორტულ ცხოვრებაშიც, ჯუდო კი ამ სპორტული ცხოვრების ერთ-ერთ მნიშვნელოვან ასპარეზად გვექცა.

ბევრი ცალკეული მოგონება კრავს ქართული ჯუდოს ისტორიას. გვახსოვს 2004 წელი, ათენის ოლიმპიური თამაშები და პირველი ქართული ოქრო დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში – ზურაბ ზვიადაურმა ჯუდოს სამშობლოს წარმომადგენელი, იაპონელი ჰიროში იზუმი დაამარცხა ფინალში; გვახსოვს 2008 წლის ბეიჯინგის ოლიმპიური თამაშები, როცა ირაკლი ცირეკიძემ ჯერ ნახევარფინალში რუსი გააკრო ბეჭებზე, მერე კი ფინალში ოლიმპიურ ოქროს დამაჯერებლად დაეუფლა. ლეგენდარული ლაშა შავდათუაშვილი და ყველა სინჯის ოლიმპიური მედალი ზედიზედ სამ ოლიმპიურ თამაშებზე (2012-2016-2020) და ლაშა ბექაური, რომელმაც ბოლო ოლიმპიადაზე ტოკიოში 20 წლის ასაკში გახდა ოლიმპიური ოქროს მედალოსანი. კიდევ ბევრი ამბავი, მოგონება და მედალი დაიძებნება ქართული ჯუდოს ოლიმპიურ მეხსიერებაში და, რაც მთავარია, წინ არის კიდევ მრავალი.

ქართული ჯუდო თავისი სტილით, სილაღითა და აგრესიულობით გამორჩეულია – ამას ამჩნევენ ჯუდოს სპეციალისტებიც და მოყვარულებიც საერთაშორისო თუ ადგილობრივ დონეზე. სანახაობრიობა და ესთეტიკაა ის, რაც ქართულ „რბილ გზას“ ხდის თვალსასეიროს. თანაც ჩვენი ჭიდაობის საერთო ესთეტიკას მოაქვს შედეგი. ქართული ჭიდაობის ელემენტები ადვილი შესამჩნევია შეუიარაღებელი თვალითაც კი – წლიდან წლამდე, ოლიმპიადიდან ოლიმპიადამდე იზრდება ქართული ჯუდოს სკოლა: ოლიმპიური ჩემპიონები და ოლიმპიური პრიზიორები საუკეთესო მაგალითს ქმნიან ახალგაზრდა ჯუდოკებისთვის, რომ მიუხედავად ბევრი ფიზიკური თუ ფსიქოლოგიური დაბრკოლებისა (რომელიც ჩვენი სოციალურ-პოლიტიკურ-კულტურული სივრცის გათვალისწინებით, ქართველი სპორტსმენის კარიერულ გზაზე მრავლადაა), შრომისა და არგაჩერების შედეგი აუცილებლად იქნება წარმატება და აღიარება. აბსოლუტურად ყველა ქართველი ჯუდოკა ატარებს საკუთარ ამბავს, საკუთრივ მძიმე პერიოდებს, ტრავმებს, სიდუხჭირეს, ცუდ სავარჯიშო დარბაზებში გატარებულ ათასობით საათს, დაბოლოს – გამარჯვებას. აშკარა და ცხადია, რომ ქართველებმა განსაკუთრებით შევიყვარეთ ჯუდო, სხვაგვარად ვერ აიხსნება 3-მილიონიან ერში ამდენი ოლიმპიური ჩემპიონი და პრიზიორი ჯუდოკა – მყარი და მტკიცე ტრადიცია გრძელდება და გვაქვს უდიდესი იმედი, რომ 2024 წლის ზაფხულში, პარიზში გასამართ ოლიმპიურ თამაშებზეც გაგრძელდება.

პარიზის ოლიმპიური თამაშები ქართული ჯუდოსთვის გამორჩეული იქნება – საერთო ჯამში 10 ჯუდოკა (7 ვაჟი და 3 ქალი) წარდგება ინდივიდუალურ შეჯიბრებაზე და, რაც მთავარია, დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში პირველად გამოვალთ ოლიმპიადის გუნდურ ტურნირზეც. პირველად არ ხდება ის, რომ ვაჟებში სრულად დაკომპლექტებული გუნდი შეიკრა, ანუ აბსოლუტურად ყველა წონაში გვეყოლება წარმომადგენელი, თუმცა გამოსარჩევია ის ფაქტიც, რომ ქალებში პირველად გვეყოლება 3 ჯუდოკა.

საქართველოს ოლიმპიური გუნდი:

ვაჟები

გიორგი სარდალაშვილი – 60 კგ. 
ვაჟა მარგველაშვილი – 66 კგ. 
ლაშა შავდათუაშვილი – 73 კგ.
ტატო გრიგალაშვილი – 81 კგ.
ლაშა ბექაური – 90 კგ.
ილია სულამანიძე – 100 კგ.
გურამ თუშიშვილი – +100 კგ.

ქალები

ეთერ ლიპარტელიანი – 57 კგ.
ეთერ ასკილაშვილი – 63 კგ.
სოფიო სომხიშვილი – +78 კგ.

ისღა დაგვრჩენია, დაველოდოთ პარიზის ოლიმპიურ თამაშებს, რომელიც 26 ივლისს აიღებს სტარტს და 15 დღის განმავლობაში გაგრძელდება.

არ გაჩერდე, გააგრძელე კითხვა